In de afgelopen jaren heeft een verschuiving in de ICT-markt plaatsgevonden, waardoor steeds meer IT-voorzieningen als een dienst of abonnement worden aangeboden en afgenomen. De vervanging van dergelijke Software-as-a-Service (SaaS) mag op basis van het BBV – in tegenstelling tot traditionele softwareproducten – niet worden geactiveerd. In de komende jaren wordt een toename van dergelijke omzettingen verwacht. Deze trend brengt naast een andere dekkingsvorm ook een toename van de jaarlijkse ICT-kosten met zich mee. Om op de juiste wijze met deze marktontwikkeling om te gaan, heeft een evaluatie van de geraamde kredieten in het investeringsplan plaatsgevonden. Een deel van deze middelen moet, om aan de hiermee gemoeide wet- en regelgeving te voldoen, worden omgezet naar structureel exploitatiebudget. Hier staan lagere kapitaallasten tegenover in de jaren 2024-2026.

In de concept Programmabegroting 2023-2026 van de VRK is voor de totale dienstverlening voor 2022 een bedrag begroot van € 18.725.000. Dit wijkt af van de eerder vastgestelde programmabegroting van € 19.057.000, door een verlaging van de kosten van vrouwenopvang van Veilig Thuis. In onze begroting is een bedrag van € 18.783.400 opgenomen ter dekking van de kosten van de VRK.
Voor de jaren 2023 en verder wordt in de concept programmabegroting van de VRK rekening gehouden met een hogere bijdrage van Haarlemmermeer van € 1 miljoen per jaar ten opzichte van de in ons meerjarenbeeld geraamde bijdrage. Dit betreft voor € 0,6 miljoen een indexatie voor loon- en prijsstijgingen, wat wordt gedekt voor de daarvoor beschikbare stelpost. Het restant van € 0,4 miljoen betreft de doorwerking van de hogere bijdrage 2022 die conform het raadsbesluit Zienswijze op het ontwerp Jaarverslag 2020 en de ontwerp Programmabegroting 2022-2025 Veiligheidsregio Kennemerland (2021.0000951) alleen incidenteel geraamd is in de Programmabegroting 2022-2025. De hogere bijdrage is vanaf 2023 wel verschuldigd en wordt nu geraamd.

Het verkrijgen van meer grip op jeugdhulp en Wmo binnen het sociaal domein vraagt om inbedding van de functie van contractmanager. Contractmanagement richt zich op het managen (bewaken van de naleving door zowel gemeente als aanbieders) van de vastgelegde afspraken in overeenkomsten met zorgaanbieders, zowel op kwalitatief als financieel niveau. In het raadsvoorstel kaderstellende uitgangspunten verordening sociaal domein, beleidskader sociaal domein en inkoop jeugd en Wmo 2023 (2022.0000115) is aangegeven dat voor 2023 via de integrale afweging bij de voorjaarsrapportage incidentele middelen aangevraagd zouden worden voor contractmanagement. Om duurzaam en meerjarig te sturen op de nieuwe overeenkomsten die we in 2023 aangaan met onze jeugd en Wmo aanbieders en invulling te geven aan de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie, Visitatiecommissie alsmede de wens van de raad om als gemeente actief en zakelijk te sturen op het sociaal domein (motie maatschappelijke waarden) is de functie van contractmanager randvoorwaardelijk.

Sinds 2018 is de bestuurlijke en juridische fusie van Het Cultuurgebouw een feit. De fusie is op initiatief van de gemeente tot stand gekomen. Een gevolg daarvan is dat de werknemers tot op heden in twee verschillende pensioenfondsen zaten. De pensioenfondsen hebben Het Cultuurgebouw de opdracht gegeven tot overstap van alle werknemers naar één pensioenfonds per 1 juli 2022. De consequentie hiervan is dat de werkgeverslasten toenemen. Het Cultuurgebouw is niet in staat deze meerkosten zelf te dragen.

Teneinde het integrale parkeervraagstuk stadscentrum een gedegen benadering te geven en enerzijds een plaats te geven in het programma stadscentrum Hoofddorp en anderzijds om invulling te geven aan het amendement AM11 van 11 november 2021 bij de Strategische agenda van de raad is er voor deze voorbereidende werkzaamheden aanvullend budget nodig.

In 2021 is het te onderhouden areaal in de openbare ruimte toegenomen vanwege de uitvoering van diverse projecten, zoals de herinrichting van het gebied van de voormalige A9 in Badhoevedorp, Lincolnpark en Tudorpark in Hoofddorp en Mientekade in Halfweg. De hogere lasten worden deels gedekt vanuit de stelpost areaaluitbreiding openbare ruimte.

Als gevolg van meerdere stormen in de maand februari hebben voor zover nu bekend ongeveer 200 bomen schade opgelopen. Op dit moment is een voorlopige inschatting dat de kosten van het veilig stellen van de bomen en het opruimen van omgevallen bomen en afgebroken takken € 195.000 zijn. De stormschade op begraafplaatsen bedraagt € 20.000 en voor verkeersregelinstallaties (VRI's) bedraagt deze € 35.000. De kosten als gevolg van vuurwerkschade rondom de jaarwisseling bedroegen € 58.000. In totaal bedragen de kosten voor stormschade en vuurwerkschade € 308.000. Dit kan niet worden opgevangen binnen de reguliere beheerbudgetten. Nog niet alle kosten van de stormschade zijn duidelijk. Bij de najaarsrapportage voeren wij de resterende kosten op. Daarnaast zijn er nog herplantkosten voor bomen. Deze worden verspreid over meerdere jaren aangevraagd in het investeringskrediet Vernieuwing openbare ruimte (VOR) 2023.

Op enkele locaties in Rijsenhout en Graan voor Visch in Hoofddorp is het mediterraan draaigatje aangetroffen. Deze locaties betreffen zowel openbaar als particulier terrein. Deze uit Zuid-Europa afkomstige miersoort veroorzaakt schade aan de openbare ruimte en hinder wanneer de mieren woningen binnendringen. Om de overlast voor inwoners te verminderen en te voorkomen dat verdere schade wordt aangericht, willen wij de verspreiding van deze miersoort zo snel mogelijk stoppen. Indien de mier niet op tijd wordt bestreden, zal de schade aan het openbaar gebied groot zijn en zullen de kosten hoger worden. De kosten betreffen vooralsnog uitsluitend de bestrijding op openbaar terrein. Wij zijn in gesprek met de eigenaren van de particuliere percelen om met hen afspraken te maken over de bestrijding en de daarmee samenhangende kosten.

Het beheer en onderhoud van de riolering wordt kostendekkend geraamd. Er is getoetst of de kostentoerekening aan afvalinzameling en riolering in het kader van de berekening van kostendekkende tarieven nog overeenstemt met de huidige inzichten (onder andere naar aanleiding van jurisprudentie). Hieruit bleek dat kosten van straatreiniging voor een te groot deel worden toegerekend aan riolering. De kosten werden voor 50% toegerekend, waarbij ook de kosten van onkruidbestrijding op straten werd meegenomen. Toerekening van dit deel van de kosten is niet mogelijk. Van de kosten van straatreiniging wordt 13,6% toegerekend aan de kosten van riolering. Verder is geconstateerd dat de kosten van beheer en onderhoud waterkering en afwateringen voor 100% mogen worden toegerekend in plaats van 50%. Hiermee is rekening gehouden bij de strategisch heroriëntatie. Doordat de kosten van straatreiniging voor een fors lager bedrag toegerekend kunnen worden aan riolering ontstaat een nadeel.

Baggeren
Het hoogheemraadschap van Rijnland (HHR) baggert de watergangen in stedelijk gebied. De kosten van de afvoer van de vrijkomende bagger zijn voor rekening van het HHR wanneer de bagger verontreinigd is en technisch niet op de kant kan worden gebracht. Als op verzoek van de gemeente deze bagger toch moet worden afgevoerd, zijn de kosten voor de gemeente. Verwerking van grote hoeveelheden bagger in bewoond gebied is niet wenselijk. Daarnaast staat het opbrengen van bagger op de kant haaks op de beheermaatregelen om de biodiversiteit in lijn met de doelstellingen van de Natuurvisie te versterken. Voor de opslag van deze bagger zijn baggerdepots in gebruik genomen. Op bagger die wordt afgevoerd zijn echter andere normen van toepassing voor het hergebruik. Een deel van de bagger die in 2022 moet worden afgevoerd mag op grond van de huidige regelgeving niet in het depot worden ondergebracht. Hierdoor worden de kosten geraamd op € 1 miljoen.

In december 2021 is de kapitaalstructuur van Meerlanden Holding N.V. aangepast. Het aantal aandelen van de deelnemende gemeenten is nu gebaseerd op het aantal aansluitingen voor de afvalstoffenheffing. Met deze aanpassing kunnen gemeenten die in de toekomst samenwerking zoeken met Meerlanden makkelijker toetreden als aandeelhouder. Als gevolg van deze herstructurering heeft Haarlemmermeer één transitieaandeel ontvangen. De nominale waarde van dit aandeel is € 65. Maar de intrinsieke waarde is € 2,1 miljoen waarover een preferente rente van 5% wordt ontvangen ter gedeeltelijke compensatie van het lagere dividend.
Het transitie-aandeel wordt op basis van de intrinsieke waarde vanaf 2026 door Meerlanden in vijf jaar ingekocht. Hierdoor ontstaat in de jaren 2026 tot en met 2030 per saldo een incidenteel voordeel.

De afgelopen jaren heeft de doorontwikkeling van digitale dienstverlening plaats gevonden aan de hand van het opgestelde gelijknamige programma. De activiteiten die binnen het programma worden uitgevoerd, staan geagendeerd op de strategische werkagenda van de visie op Dienstverlening.
Een aantal opgaves die op de strategische werkagenda staan en die in het programma waren vastgelegd zijn inmiddels een structurele taak geworden die in de lijnorganisatie worden uitgevoerd. Het gaat hierbij om: verbeteren van de websites en de wet toegankelijkheid, webanalyse en gebruikersonderzoek, Kaart-informatie digitaliseren, (door)ontwikkelen Meldingen Openbare Ruimte (MOB) en Verbeteren e-formulieren. De benodigde financiële middelen voor deze opgaven zijn tot nu toe steeds tijdelijk toegekend. Gezien de gebleken toegevoegde waarde is het de wens om deze taken voort te zetten en de werknemers die nu op tijdelijke contracten werkzaam zijn in dienst te nemen. Opgemerkt wordt dat drie contracten wettelijk niet meer verlengd kunnen worden en dat voorzetting betekent dat deze werknemers in vaste dienst komen of de organisatie moeten verlaten. Het gaat hierbij om een toekomstbestendige inrichting en uitvoering van de opgaven uit de strategische werkagenda van het programma digitale dienstverlening.

Voor de ontwikkeling van de gemeentelijke websites is in 2021 een investeringskrediet beschikbaar gesteld. Eind 2020 is ingestapt in een samenwerkingsovereenkomst voor het gezamenlijk aanbesteden, ontwikkelen en doorontwikkelen van gemeentelijke websites. Het betreft hier een ‘Software-as-a-Service (SaaS) oplossingen. Vanuit geldende BBV-regels mag een investeringskrediet niet worden aangewend voor SaaS oplossingen. Het investeringskrediet voor ontwikkeling gemeentelijke websites dient derhalve te worden omgezet naar een jaarlijks exploitatiebudget. Waarbij de vrijvallende kapitaallasten als gevolg van het vrijvallen van het investeringskrediet als gedeeltelijke dekking worden ingezet.

Op dit moment is de inschatting dat de dekking van personeelskosten en overhead via de IOS 10% lager is dan begroot. Dit komt door het aantrekken van junior projectmanagers omdat aantrekken van senior projectmanagers niet lukt. Junior projectmanagers zijn ingeschaald in een lagere functieschaal en worden daarom verrekend tegen een lager uurtarief. Het lagere uurtarief levert een nadeel van circa € 0,69 miljoen. Verder wordt verwacht dat er circa € 0,3 miljoen aan uren nodig zijn voor inwerken en het leveren van een bijdrage aan organisatie brede vraagstukken. Hier staat geen IOS-dekking tegenover.