Het budget voor onderwijshuisvesting bestaat uit een aantal componenten, waarvan de kapitaallasten op bestaand bezit de grootste is. Dit zijn de rente- en afschrijvingslasten van de bestaande schoolgebouwen. De kapitaallasten dalen jaarlijks door de daling van de rentelasten. De boekwaarde waar de rente over wordt gerekend, neemt immers af als gevolg van de afschrijvingen.

Verder voegen we nieuwe investeringen toe vanuit het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP). Voor iedere investering die op basis van het IHP wordt toegevoegd aan het investeringsplan, worden de kapitaallasten gereserveerd. Pas nadat de raad de investeringen geautoriseerd heeft, via een apart raadsvoorstel voor investeringen van € 2 miljoen en hoger, worden de investeringen in uitvoering genomen.Een andere post zijn de uitvoeringskosten voor het IHP. Dit betreft bijvoorbeeld communicatie- en advieskosten en personele inzet

Daarnaast zijn de zogenaamde 'overige lasten onderwijshuisvesting' een belangrijke post. Hiertoe behoren onder meer huren die wij betalen voor gebouwen waarvoor wij huurovereenkomsten zijn aangegaan. Een voorbeeld is het gebouw van het Hoofdvaart College, dat wij huren van het Nova College. Andere posten die hiertoe behoren zijn de onroerendzaakbelastingen en andere lasten die wij volgens de onderwijswetgeving voor schoolbesturen betalen. Ons beleid is erop gericht deze post te laten dalen, omdat het huren van schoolgebouwen een kostbare aangelegenheid is.

De post 'overige lasten onderwijshuisvesting' bestaat uit huren die wij betalen voor gebouwen waarvoor wij huurovereenkomsten zijn aangegaan. Met de oplevering van het Rietland college en Avantis college wordt de grootste huurovereenkomst beëindigd. Andere posten die hiertoe behoren zijn de onroerendzaakbelastingen, onderhoud voor scholen die zijn overgedragen naar de gemeente en andere lasten die wij volgens de onderwijswetgeving voor schoolbesturen betalen.

Een vijfde post omvat de kosten voor tijdelijke huisvesting die wij maken omdat we een aantal schoolgebouwen voor tijdelijk gebruik inzetten. Ook voor deze post geldt dat we deze zo efficiënt mogelijk inzetten. Zo kopen we bijvoorbeeld als dat goedkoper is. Huren doen we in gevallen waar we geen langdurige inzet verwachten.

Stand Voorjaarsrapportage 2025

Na verwerking van de mutaties in de Voorjaarsrapportage 2025 zijn voor onderwijshuisvesting de budgetten zoals opgenomen in Tabel 21 geraamd.

Toelichting

Kapitaallasten nieuwe investeringen

De mutatie op de kapitaallasten nieuwe investeringen komt door de verwerking van het IHP 2025-2040.

IHP 2025-2040

Het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) is een langetermijnvisie voor onderwijshuisvesting. Het plan geeft weer wat de opgaven zijn voor nieuwbouw, vernieuwbouw of uitbreiding van scholen. Het IHP 2025-2040 is het resultaat van een proces waarin vanuit de gezamenlijke maatschappelijke opgave met alle Haarlemmermeerse schoolbesturen is gekeken naar de onderwijshuisvestings-vraagstukken. Het IHP 2025-2040 vervangt het IHP 2017 en de actualisaties van het IHP uit 2019 en 2022. Belangrijke voorwaarde voor het IHP 2025-2040 is een gezamenlijk gedragen planning die realistisch uitvoerbaar is.

Het IHP 2025-2040 is de basis voor de actualisatie van de investeringsplanning in de Voorjaarsrapportage 2025. De volgende 2 punten beïnvloeden het investeringsvolume:

1. Een realistisch meerjareninvesteringsplan;

2. Het normbedrag voor vernieuwbouw gelijkstellen aan het normbedrag voor nieuwbouw en daarmee renovatie gelijkstellen aan nieuwbouw.

Meerjareninvesteringsplan

Het meerjarenuitvoeringsplan is doorgerekend in een meerjareninvesteringsplan. Dit leidt tot een investeringsvolume tot en met 2040 van € 287 miljoen inclusief BTW. De geraamde investeringen zijn op basis van het actuele normbedrag voor de bouwkosten (prijspeil 1 januari 2025) en houden rekening met een gemiddelde indexering van 2% per jaar. Voor de uitbreidingsinvesteringen ten gevolge van de woningbouwontwikkelingen is € 94 miljoen inclusief BTW geraamd. De realistische planning leidt tot een afname van het investeringsvolume van € 126 miljoen en een meer gelijkmatigere verdeling van deze investeringen over de looptijd van het IHP. Daartegenover staat dat het hogere normbedrag en het gelijkstellen van vernieuwbouw aan nieuwbouw leidt tot een toename van het investeringsvolume. Per saldo neemt het investeringsvolume af met € 2 miljoen ten opzichte van de Voorjaarsrapportage 2024.

Naarmate we verder naar de toekomst kijken, neemt de onzekerheid van de planning van individuele projecten toe. Met de voorjaarsrapportage ligt de focus nu op het eerste tijdvak van het IHP. De investeringen van het eerste tijdvak worden overgenomen in de begrotingsjaren 2025-2029. Tegelijkertijd zijn afspraken gemaakt met onze schoolbesturen over de gebouwenvoorraad voor de gehele looptijd van het IHP. Deze termijn is aanzienlijk langer dan de termijn van onze programmabegroting.

Kapitaallasten

De kapitaallasten van de uitbreidingsinvesteringen zijn geen onderdeel van de begrote lasten voor nieuwe investeringen IHP. Hiervoor dienen de dekkingsmiddelen bij het Programma Schaalsprong Wonen te worden ingezet. Het realistische haalbare en minimaal noodzakelijke meerjarenuitvoeringsplan dat wij met onze schoolbesturen overeen zijn gekomen resulteert in € 17,4 miljoen kapitaallasten in 2041 voor nieuwe investeringen IHP. Dit is € 2 miljoen lager dan de berekende kapitaallasten bij de Voorjaarsrapportage 2024 op basis van het vorige IHP. Ook komen we pas in 2030 op het niveau van € 5,6 miljoen aan kapitaallasten waarvoor vanaf 2028 al dekking is opgenomen in de programmabegroting.

Na 2030 is een jaarlijkse verhoging van de begroting noodzakelijk met 3,6% om voldoende dekking van de kapitaallasten in de begroting beschikbaar te houden voor de gehele looptijd van dit IHP. Deze verhoging is inclusief een indexering van 2% en betekent dus een netto verhoging van 1,6%. Ter vergelijking: op basis van het vorige IHP was een jaarlijkse verhoging van de begroting met 4,7% (netto 2,7%) nodig vanaf 2028.

Tijdelijke huisvesting

Voor het bewegingsonderwijs ten behoeve van leerlingen van het Rietlandcollege en Avantiscollege regelen we vervoer totdat de sporthal in Lincolnpark wordt opgeleverd. De kosten zijn lager dan voorzien bij de Voorjaarsrapportage 2024. De huur van het voormalig Hoofdvaartcollege is per 1 juni 2025 beëindigd. Deze huurkosten waren niet begroot in 2025. In 2027 maken we de voormalige Margrietschool in Halfweg gereed voor tijdelijke huisvesting van Jong Geleerd. De behoefte aan tijdelijke huisvesting is getemporiseerd en maakt dat er pas later in tijd tijdelijke huisvesting nodig is.

Overige lasten

Optimaal ruimtegebruik

Binnen de portefeuille onderwijshuisvesting verhuizen een aantal scholen om het ruimtegebruik te optimaliseren. De A. van Voorthuijzenschool verhuist vanwege groei en vanaf schooljaar 2025-2026 heeft de gemeente een wettelijke verplichting om de nieuwe school Lotus te huisvesten. Voor de juridische overdracht van de schoolwoningen Floriande-Midden aan het schoolbestuur voeren we de noodzakelijke werkzaamheden aan de ventilatie uit.

Overige zaken

Ten aanzien van de problematiek met de gevel van IKC Wereldwijs en de gymzaal treffen we tijdelijke maatregelen om de veiligheid te waarborgen. De school kan in het gebouw blijven totdat het project voor de vernieuwbouw start. Het ventilatiesysteem Skagerrak 296 is defect en moet vervangen worden. De kosten zijn hoger dan voorzien in het meerjarenonderhoudsplan vanwege wettelijke regelgeving voor energiebesparende maatregelen. Er is na oplevering van het Avantis en Rietlandcollege nog geen volwaardige aansluiting op het elektriciteitsnet. Met het schoolbestuur is de afspraak gemaakt dat de tijdelijke stroomvoorziening op 50/50 basis wordt verdeeld tussen gemeente en schoolbestuur.